Bize Ulaşın : 0555 209 13 34

Ankara Bina Yıkım Firması

Ankara Bina Yıkım Firması

Ankara Bina Yıkım Firması

bina yıkım Günümüzde yapıların tamamen ya da kısmi yıkımı için farklı metotlar kullanılmaktadır. Bu metotlar ayrı ayrı uygulanabileceği gibi aynı yıkım çalışması içinde birden fazla metot belli bir sıra dâhilinde kullanılabilmektedir.

Yıkım sırası; inşaat türü, konum ve seçilen yıkım metodu gibi unsurlara bağlıdır. Binalar ve yapılar genellikle inşalarının ters sırasına göre yıkılmalıdır, buna ‘sıralı yıkım’ adı verilir. Sıralı yıkım; yıkılacak, bina ya da yapının çatısı veya üstünden başlamak suretiyle, çok katlı bina ya da yapılar kat kat yıkılmalıdır. Alınacak kontrol önlemlerinde, kullanılacak yıkım metodu ya da metotları temel alınır. Bununla birlikte, yıkılacak bina ya da yapının bütün bileşenleri için güvenli ve stabil şartlar sağlandığı ve yapının bir kısmı ya da tamamında oluşabilecek beklenmeyen çöküşler önlendiği sürece, hangi metodun kullanılacağının önemi yoktur. Yıkım endüstrisinde kullanılan bu metotlar genel olarak aşağıdaki başlıklar altında incelenmektedir.

Elle Yıkım:

Elle yıkım makineyle yıkımın mümkün olmadığı durumlarda yapılan ilkel bir yıkım yöntemidir. Ülkemizde küçük çaplı yıkımlarda hala kullanılan bu metot büyük risk faktörleri içermektedir. Elle yıkım, hilti, kompresör, matkap, balyoz, kazma gibi el araçlarının kullanıldığı teknikleri içermektedir. Elle yıkım, diğer ana yıkım aktivitelerinde olduğu gibi beklenmeyen çökme, devrilme, objelerin düşmesi, toz, gürültü, titreşim ve tehlikeli kimyasallara maruz kalma gibi birçok tehlike barındırmaktadır. Plansız çökme risklerinin üstesinden gelmek için, bina çatı, duvar ve zeminlerinin koşulları yıkım işine başlanmadan önce bu konuda uzman bir ekip tarafından değerlendirilmelidir. Yapı elemanları yıkımının elle yapıldığı yerlerde; beton kırımı yapılırken donatı kesilmemelidir. Öngermeli ve ardgermeli beton yıkım işlerinin yapıldığı yerlerde, yetkili kişi talimatlarına ve yıkım sırasına riayet etmek gereklidir. Yıkım işlemi başlamadan; insanların girmesini önlemek amacıyla, molozların döküleceği alan sınırları belirlenmeli ve işaretler dikilmelidir.

Zemin ve zemin elemanlarının elle yıkımı:

Bütün zemin ve yüzeyler, işçileri, makinaları, araç ya da malzemeleri taşımak için kullanılacağından bütün bu yükleri taşıyıp taşıyamayacağı hesaba katılmalıdır. Asma döşeme ve destekleyen üyeler işçiler makinalar ya da düşen veya biriken enkaz/malzeme ile yüklenmemelidir. Bu durum aşırı derecede eğilmeye, kalıcı sakatlığa ya da çökme tehlikesine sebebiyet verebilir. Eğer su kullanıldıysa ağırlığı artan sulu enkaz hesaba katılmalıdır. Zemindeki bir insanın düşebileceği kadar olan açıklıklar için düzgün bir şekilde tedbir alınabilir ya da üzeri tahta ile kapatılarak, kapağın kazara kaldırılmaması için güvenliğe alınabilir. Zemindeki açılıkları örten kapak ya da tahta, üzerine gelecek yüke dayanabilecek yeterli dayanımda olmalıdır, yükselen çalışma platformları, insan ve malzeme ağırlıklarına dayanabilmelidir. Düşme alanları izole edilmeli ve/veya işçileri ve halkı düşen objelerden koruma amaçlı güvenlik tedbirleri alınmalıdır. Beton zemin kaya delgisiyle kırılırken, uygun çelik destek çökme ya da kişinin zeminden düşmesini önleme amaçlı olarak solda bulunmalıdır.

Yapı iskeletinin elle yıkımı:

Herhangi yapı iskelet elemanı yıkılmadan veya kaldırılmadan önce, binanın geri kalan kısmının çökmesini önleyecek bütün makul uygulanabilir önlemler alınmalıdır. Yetkili bir kişi (örneğin inşaat mühendisi), yapı iskelet elemanlarını keserken gerekecek destekleri belirleyecek bir değerlendirme yapmalıdır. Güvenli ve etkili bir destekleme yapılmadan iskelet elemanları kesilmemelidir. İskeletin serbest bırakıldığında ya da kaldırıldığında oluşabilecek ani fırlama, bükülme, çökme ya da başka bir istenmeyen hareketin önlenmesi için tedbirler alınmalıdır. Yıkılmayan herhangi bir iskelet elemanı aynı konumunda güvenli bir şekilde kalmalı yada gergilenmeli, bunun dışında herhangi olumsuz hava şartında stabil olarak kalacağından emin olunmalıdır. İskelet elemanları kontrollü bir şekilde indirilmelidir. Yüklemenin kontrollü olmasının gerekli olduğu durumlarda, bağlama ipleri kullanılmalıdır.

Mekanik Yıkım:

Mekanik yıkım ülkemizde en çok kullanılan yıkım metodudur. Patlayıcı madde kullanarak yıkım yönteminden ekonomik olması, elle yıkıma has risk faktörlerinin kısmen arındırılmış olması ve kolay ulaşılabilir olması mekanik yıkımı cazip kılan etmenlerin başında gelmektedir. Mekanik yıkım, ekskavatör, vinç, buldozer ve kepçe gibi hareketli yıkım makinaları ile yapılmaktadır. Tüm hareketli yıkım makinaları operatörü koruyacak güvenlik yapıları ile donatılmış olması gerekmektedir. Bu yapılar aşağıda listelenmiş olan riskleri tamamen ortadan kaldırabilecek ya da minimize edecek standartlarda dizayn edilmiş olmalıdır:

  • Yuvarlanma sonrasında gerçekleşecek olan kabin hasarı,
  • Kabin üzerine düşen objeler,
  • Kabini delip geçebilen objeler,
  • Tehlikeli seviyedeki sesler.

Yıkım, sistematik ve seri olacak şekilde planlanmalıdır. Özetle yapı, inşa edildiği sıranın tersinde yıkılmalıdır.

Asma zeminler üzerinde çalışma:

Asma zeminler ve bunların destek üyeleri, çalışanlar, makinalar, moloz ve diğer malzemeler ile aşırı yüklenmemelidirler. Yıkım esnasında su kullanımı var ise, suyun moloza katacağı ekstra ağırlık hesaba katılmalıdır. Eğer hareketli yıkım makinaları asma zemin üzerinde çalışacak ise, yetkili bir kişinin (örneğin inşaat mühendisi) aşağıda sıralanmış olan öğeleri hesaplayıp doğrulamış olması gerekmektedir:

  • Kullanılacak olan hareketli yıkım makinasının tipi, boyutu, ağırlığı ve kullanım şekli,
  • Asma zeminin, yıkım makinasının statik ve hareketli haldeki yükü ile zemin üzerinde birikecek olan molozu taşıyabilme kapasitesinin hesaplanması.

Hareketli yıkım makinaları, asma zeminler arasında yük vinçleri ya da bu iş için üretilmiş rampalar yardımı ile taşınmalıdır. Yük taşıyıcı araçların asma zemin üzerinde kullanılması durumunda, saha yetkilisine gerekli bilgilerin verilmiş olması gerekmektedir. Asma zemin üzerinde hareketli yıkım makinaları kullanılırken, yetkili kişi gerekli raporlara dayanarak aşağıda sıralanmış maddelerin doğruluğundan, güvenli çalışma yöntemi beyanına göz atarak emin olmalıdır:

  • Eğer iş için belirtilmiş olan yıkım makinasında değişikliğe gidilmiş ise, yeni makinanın raporlarda hesaplamaları yapılmış eski makina ile birebir uyumlu (tip, ağırlık, boyut vb.) olması,
  • Saha yetkilisi ile yıkım makinası operatörü arasında, makinanın çalışması esnasında etkin bir şekilde iletişimin sağlanabilmesi,
  • Molozun her kattan kademeli bir şekilde temizlenmesi,
  • Güvenlik, depolama alanları ya da yıkım haricindeki bölgelerin, çalışanları ve kamuyu düşen malzemelere karşı koruyabilecek güvenlik önlemleri ile donatılmış olması.

Duvarların yıkımı için hareketli bir yıkım makinası kullanılacak ise (örneğin hidrolik kayaç kırıcılı ekskavatör), asansör boşlukları, merdiven boşlukları ve diğer yapı içi boşlukların etrafındaki duvarların, zeminden en az 100 cm yükseklikte, bariyer oluşturarak çalışanların ve malzemelerin bu boşluklardan düşmesini önleyecek şekilde bırakılması gerekmektedir. Geriye kalan bu duvarlar, daha sonra bir alt zeminin yıkımı esnasında güvenli bir şekilde yıkılabilir. Güvenlik, depolama alanları ya da yıkım haricindeki bölgelerin, çalışanları ve kamuyu düşen malzemelere karşı koruyabilecek güvenlik önlemleri ile donatılmış olması gerekmektedir. Duvarlar, biriken yıkıntı malzemeler ile göçüğe sebebiyet verebilecek kadar ağır yanal yüklerle yüklenmemelidirler.

Yıkım makinası ve eklentilerinin kullanımı:

Tüm makina eklentilerinin üretici yönergelerine göre sağlam şekilde montaj edilmesi gerekmektedir. Yapılacak işe uygun eklentiler kullanılması gerekli olup, eklentilerin kendilerine ve dolayısıyla da yıkım makinalarında zarara sebebiyet verecek şekilde kapasitelerini zorlamaktan kaçınılmalıdır. Yıkım makinası kolon ya da duvar gibi düşey yapıları yıkarken, yıkılacak olan yapının operatör ya da yıkım makinası üzerine düşerek zarar verebilecek kadar yüksek olmaması gerekmektedir. Güç uygulanarak (çekme, makaslama) birbirinden ayrılması planlanan yapı öğelerinin etkin bir biçimde desteklenmesi ya da düşmeye izin verilmesi halinde yıkım makinalarının, çalışanların ve diğer insanların hayatını tehlikeye atmayacak önlemler alınması gerekmektedir. Çalışanları ya da çevredeki diğer insanları koruyacak gerekli güvenlik önlemleri ile donatılmış harici bölgeler oluşturulması gerekmektedir. Mekanik yıkım esnasında düşen molozların zarar verme ihtimalinin bulunduğu alan içerisinde hiçbir insan bulunmamalıdır. Makaslama ya da çekme yöntemleri uygulanırken, kopup fırlayabilecek metal parçaların (vida vb.) ulaşabileceği alanlar içerisinde hiçbir çalışanın bulunmaması gerekmektedir.

Kontrollü çökme:

Kontrollü (suni) çökme anahtar yapı elemanlarının sistematik bir şekilde kaldırılmasını ve binanın bir kısmının ya da bütününün kontrollü çökmesinin sonucu olacak bir kuvvetin uygulanmasını içerir. Bu yöntem kullanılmadan önce yapı mühendisi gibi uygun tecrübeye sahip yetkili kişilerden uzman tavsiyesi alınmalıdır. Suni çöküş metotları sadece makul düzeydeki sitelerde müstakil ve izole yapılar üzerinde kullanılmalıdır. Çöken malzemenin içine düşeceği yeterli boş alan olmalıdır. Bu alan çöken malzemeyi içerebilecek kadar geniş olmalıdır. Çöken malzemenin çöküş öncesinde güvenli bir mesafeye kaldırılması için etkin bir donanım ve personel gereklidir.

Yük azaltma:

Kendi tasarım yüklerini taşımayan yapılar kasıtlı çöküş öncesi zayıflamış olabilirler. Bu ön zayıflama yük taşıyan üyelerin kısmi kesimi veya iskelet üyelerinin çıkarılmasına rağmen dikkatlice planlanmalıdır. Kalan yapı, gerçek çöküş başlayana kadar oluşacak rüzgâr veya darbe yüklerine dayanacak yeterli dayanıma sahip olmalıdır. Ölü yük, yapı iskeletinin yıkılmasından önce çatı, kaplama, duvarlar, makine ve fazla malzemelerin sistematik olarak sökülmesiyle azaltılabilir. Ağır yükler bazen hareket başlamadan önce yapının çöküşünü indüklemek için yüksekte bırakılırlar. Eğer bu sistem kabul edilirse erken çöküşü önlemek için inşaat mühendisi gibi yetkili bir kişi tarafından dikkatlice analiz edilmelidir.

Halat, zincir ve sapanların çekilmesi:

Eğer yapının yıkımı için halat, sapan ve zincir ile çekme uygulanıyorsa çekme aracı üzerinde bulunduğu yüzeyden kaldırılmadan gerekli gerilimi uygulamak için tasarlanmış makina veya güvenli demirlemiş vinç olmalıdır. Halat, zincir ve sapanın yatay çekme mesafesi, çekilen en yüksek mesafenin en az iki kat mesafesi kadar olmalıdır. Bir arıza durumunda halat, askı veya zincir vurulan yerde hiçbir çalışan olmamalıdır. Makine operatörü halat kopmasından ve enkaz düşmesinden korunmalıdır. Yasak bölgeler yıkım çalışmasının yakınında çalışan insanların güvenliğinin korunmasının gerekli olduğu yerlerde kurulmalıdır. Duvar söküm işine başlamadan önce yüksekliği, genişliği ve yapısı dikkate alınarak uygun kesitler halinde ayrılmalıdır. Eğer bu bölümleri ayırmak mümkün değilse halat ya da zincir ilk çekmenin yapıldığı ilgili bölümlere eklenmelidir. Zincir ya da halatın serbest uçları yapıdan güvenli bir mesafeye bırakılmalıdır. Dikey donatı demirleri duvarın kenara çekilmesinden sonraya kadar sökülmemelidir. Mekanik yıkımda kullanılan bütün halat zincir ve sapanlar standartlara uygun olmalıdır.

Patlayıcıların Kullanımı:

Patlayıcıların kontrollü uygulanmasında hangi patlayıcıların kullanılıp kullanılmayacağına karar vermeden önce mutlaka bu konuda uzman bir kişiye danışılmalıdır. Onaylanmamış ve yasal olmayan hiçbir patlayıcı yıkımda kullanılmamalıdır. Patlayıcıların kullanılmasını içeren yapı işi yüksek riskli yapı işi olarak tanımlanır ve iş başlamadan önce bir güvenli çalışma yöntemi beyanı hazırlanmalıdır. Tüm patlayıcı maddelerin, depolanması, taşınması ve kullanımı yasal şartlara uygun gerçekleştirilmelidir. Patlayıcı maddenin yıkım alanına getirilmesinde Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik hükümleri esastır. Patlayıcılar yalnızca patlayıcı kullanımı lisansına sahip ve bu konuda deneyimli uzman kişiler tarafından kullanılmalıdır. Patlayıcıların yıkım çalışmasında kullanılması halinde lisanslı uzman kişi patlama yönetim planı geliştirmelidir ve patlayıcı ile yıkımın bütün sonuçlarından sorumludur.